Gietijzer en plaatstaal staan bekend om fantastische kookresultaten. Deze pannen geven je die mooie korst waarna je op zoek bent en worden beter naarmate je ze vaker gebruikt. Maar er is één belangrijk uitgangspunt: je kookt altijd met een pan die is ingebrand. Zonder die beschermende laag heeft het metaal geen glijvermogen en grijpt eten direct vast. Toch kan ook een ingebrand exemplaar soms zorgen voor vastgeplakt voedsel en dat voelt frustrerend. Gelukkig heeft dat duidelijke oorzaken die eenvoudig zijn op te lossen.
Eten dat blijft plakken in de pan voelt misschien alsof het zomaar gebeurt, maar er zit altijd een logische oorzaak achter. Ongeacht het materiaal pan draait het om de manier waarop warmte en olie samenwerken. Als die balans klopt, komt je eten moeiteloos los. Is dat niet zo? Dan hecht eten zich juist sneller aan het oppervlak van je pan. Combineer je een pan die nog niet heet genoeg is met te weinig olie en je hebt de perfecte omstandigheden voor plakken.
Tijdens het inbranden krijgt je gietijzeren of plaatstalen pan een beschermende laag die het metaal afsluit. Die laag ontstaat wanneer olie op hoge temperatuur uithardt en vormt een glad oppervlak waar eten makkelijk op loskomt. Zonder deze laag bak je direct op het ruwe metaal en blijft vrijwel alles sneller kleven. Met een goed ingebrand oppervlak werkt de pan veel soepeler en wordt hij bij elke kookbeurt alleen maar beter.
Mijn pan is ingebrand en toch plakt het eten: hoe kan dat?
Na het inbranden heeft de pan een eerste beschermlaag, maar die is nog dun en wordt pas beter door regelmatig gebruik. Daardoor kan het in het begin nog gebeuren dat eten hecht aan de pan, zeker bij ingrediënten zoals eieren. Andere factoren die plakken veroorzaken:
- De pan is niet heet genoeg.
- Ingrediënten zijn te vochtig.
- Er wordt te weinig olie gebruikt.
- Je hebt iets met veel zuren gebakken zoals tomaten of wijn.
- De beschermlaag is nog niet dik genoeg en moet verder worden opgebouwd.
- Te ongeduldig zijn. Soms moet je wachten totdat het vlees loskomt.
Dit hoort bij het proces. Hoe vaker je de pan gebruikt, hoe beter de laag wordt en hoe makkelijker alles loslaat.
Zelfs met een goed ingebrande pan vraagt koken in gietijzer of plaatstaal om de juiste techniek. Met deze kooktips voorkom je dat eten blijft plakken en haal je het beste uit je pan.
Geef je pan tijd om goed op te warmen
Warm de pan rustig op op middelhoog vuur. Zodra je warmte boven het oppervlak voelt, is je pan klaar voor olie.
Gebruik olie pas in een hete pan
Gebruik een dun laagje. Zodra de olie soepel over de pan beweegt, kun je beginnen met koken.
Droog ingrediënten goed af
Vocht zorgt voor stomen in plaats van bakken. Dep het vlees, vis en groenten droog voor ze de pan ingaan.
Laat het eten eerst met rust in de pan
Zodra vlees of vis een korst vormt, laat het vanzelf los. Te vroeg verschuiven is één van de meest voorkomende oorzaken van plakken.
Pas op met zure ingrediënten
Zuren tasten de antiaanbaklaag aan. Gebruik je pan pas als de laag sterk genoeg is of kies bij zure gerechten voor roestvrij staal.
Bouw de antiaanbaklaag op door gebruik
Hoe vaker je kookt, hoe beter de natuurlijke antiaanbaklaag van je gietijzeren of plaatstalen pan wordt. Regelmaat is de sleutel tot succes.
Waarom een beetje geduld je pan steeds beter maakt
Plakken in gietijzer of plaatstaal is geen teken dat je pan niet goed is maar dat hij nog tijd, warmte of olie nodig heeft. Met een goede natuurlijke antiaanbaklaag, de juiste volgorde tijdens het koken en een beetje geduld heb je een pan die moeiteloos loslaat en bij elke maaltijd beter wordt. Want gietijzer en plaatstaal zijn materialen die met je meegroeien. Geef ze aandacht en ze betalen je terug met jarenlang kookplezier.
